Yayınlar - Phaselis Araştırmaları

PHASELIS: Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi

PHASELIS: Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi, Phaselis antik kenti özelinde Akdeniz Havzası’nın ve Anadolu Coğrafyası’nın kültür tarihsel birikimini zaman dizinsel bir perspektif içerisinde inceleyen bilim adamları, araştırmacılar ve uzmanlar için tartışma platformu oluşturan disiplinlerarası süreli bir yayın organı olmayı hedeflemektedir.
PHASELIS, farklı disiplinlerden gelen bilim insanları arasında diyaloğun geliştirilmesi, var olan bilginin güncellenmesi ve yaygınlaştırılması süreçlerine katkı sağlayacak özgün ve bilimsel çalışmaları akademi dünyasının ilgisine sunmayı amaçlar.

LIBRI: Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi

LIBRI: Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi Anadolu tarihsel coğrafyası perspektifinde farklı disiplinlerden (eskiçağ tarihi, arkeoloji, sanat tarihi, epigrafi, nümismatik etc.) antikiteye ilişkin yayımlanan kitap ve makalelerin konuya ilgi duyan okuyucular, bilim adamları, araştırmacılar ve uzmanlar için bir ön tanıtım, değerlendirme ve kritizasyonunu yapmayı hedefleyen bir dergidir. Buna ek olarak antik kaynakları orijinal dillinden (Hellence ve Latince) Türkçe’ye kazandıran disiplinlerarası süreli bir yayın organıdır.

LIBRI, antik kaynak, modern literatür ve son yıllarda yayımlanan bilimsel eserler ve makaleleri analatik yöntemlerle edisyon ve kritik süzgecinden geçirerek antikiteden günümüze var olan bilgi birikimin yaygınlaştırılması süreçlerine katkı sağlamayı amaçlar. Bunu yaparken bilimsel çalışmaları tanıtım ve kontrandüler eşliğinde akademi dünyasının ilgisine sunmayı ilke edinir.

Phaselis Kent Limanları ve Sualtı Araştırmalarının Ön Değerlendirmesi

Özet

Günümüzde Antalya İli, Tekirova İlçesi sınırları içinde bulunan ve Pamphylia Körfezi’nin batı sahilinde yer alan Phaselis kenti üç doğal limana ve bir de demirleme alanına sahiptir. Phaselis’in bir liman kenti olduğu, önemli deniz rotaları üzerinde bulunduğu ve bu konumu dolayısıyla denizcilik tarihinde birçok olayda rol aldığı antik kaynaklardan anlaşılmaktadır. Bu nedenle Phaselis ve Teritoryumu Yüzey Araştırmaları kapsamında kent limanlarına yönelik sualtı ve yüzey araştırmaları da yapılmaktadır. Araştırmanın hedefi kent limanlarının yeri, tarihi ve gelişim evrelerinin saptanmasıdır. Buna ek olarak limanların kullanıma yönelik olarak, liman yapılarının-donatılarının işlevlerinin saptanması ve yapım teknolojilerinin anlaşılması da amaçlanmaktadır. 2013-2014 yıllarında yapılan araştırmalarda kentin üç doğal limanı ve bir demirleme alanı olduğu belirlenmiştir. Söz konusu limanların eldeki veriler ışığında Arkaik Dönem’den Geç Antik Dönem’e kadar kullanıldığı ve Phaselis’in dört limanı ile antikçağda ender görülen bir kıyı kenti olma özelliği taşıdığı görülmektedir.

Referans: E. Aslan – S. Baybo, Phaselis I (2015) 1-17.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 2015

PDF olarak İndir

A New Athena Polias Votive Inscription from the Phaselis’ Acropolis

Özet

This article presents a newly discovered votive inscription found during the course of the 2013 survey conducted at the ancient city of Phaselis and in its territory. The inscription was found where the stairs to the acropolis from the southwest of the theatre end, in front of the west wall of the tower structure give access to the acropolis. This inscription in the Doric dialect, on a limestone block measuring 0.315 x 0.77 x 0.61 m., records a dedication to Athena Polias. The letters 0.03 m. high, exhibit Late Archaic – Early Classical Period features and, consequently the inscription can be dated to the Vth century B.C.

Referans: N. Tüner Önen – F. Yılmaz, Adalya XVIII (2015), 121-131.
Yayın İsmi: Adalya
Basım Tarihi: 2015

PDF olarak İndir

Phaselis Kentinin Su Teminine İlişkin Gözlemler ve Dijital Epigrafi Çalışmaları

Özet

Burada sunulan makale Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu’nda 2012 yılından itibaren sürdürülen multidisipliner yüzey araştırmaları çerçevesinde kentin su teminine ilintili gözlemleri ve ele geçen epigrafik malzemelerin yeni teknolojiler ışığında çözümlenme sistematiğini tanıtmayı amaçlar. İlk olarak kentin aquaeductus’undan itibaren Tahtalı Dağ istikametinde Phaselis’e su sağlayan kaynaklar, su yapıları ve suyolları ele alınmıştır. Söz konusu verilerin koordinatlarının kentin topografik haritasına aktarılması sayesinde, söz konusu kaynaklar, su yapıları ve suyollarının harita üzerinde görünebilirliği sağlanarak kentin su temin ağına ilişkin bütüncül bir algı oluşturulmaya çalışılmıştır. Ardından Phaselis’ten ele geçen yazıtların daha iyi çözümlenmesi için yeni teknolojilerin kullanımına yönelik çalışmalar ele alınmıştır. Bu bağlamda yeni bir sayısal fotoğraflama metodu olan RTI ile fotogrametrik belgeleme sistemlerinin, taş malzeme üzerindeki epigrafik belgelerin görünür kılınmasına yaptığı katkı kentte bulunan yeni bir yazıt fragmanı üzerinde yapılan deneysel bir çalışma ışığında örneklemlendirilmiştir.

Referans: N. Tüner Önen & Aykan AKÇAY, MJH IV/2 (2014), 279-292. DOI: 10.13114/MJH.201428446. Yayın İsmi: MJH
Basım Tarihi: Aralık 2014

PDF olarak İndir

Phaselis’li Entelektüeller I: Theodektes, Rhetor, Tragedya Yazarı ve Bir Bilmece Ustası

Özet

Burada sunulan makale, M.Ö. IV. yüzyıl Atinası’nda gerek yaşamı, gerekse çalışmaları ile geniş bir yer edinmiş ve pek çok kaynak tarafından atıf almış bir entelektüel olan Phaselis’li Theodektes’i tanıtmayı amaçlamaktadır. İlk olarak Theodektes’in hayatı ve ailesi hakkında bilgi verilmiştir. Aristandros’un oğlu olarak kaydedilen Theodektes’in kendisiyle aynı ismi taşıyan bir oğlu bulunmaktadır. Antik kaynaklarda verilen bilgiler yazarın doğum yılının tam olarak tespit edilmesine olanak vermese de bunun için M.Ö. IV. yüzyılın ilk çeyreği kabul edilebilir. Çalışmanın devamında Theodektes’in aldığı eğitim üzerinde durulmuş ve retorik öğretisi hakkında bilgi verilmiştir. Isokrates’in yanında eğitim gören Theodektes’in hitabet alanında oldukça etkili olduğu ve bu konuda eserler verdiği bilinmektedir. Bu bölümde yazarın yeteneklerine atıfta bulunan eserler incelenmiş ve Theodektes’in özellikle bulmaca yaratma ve çözmedeki başarısı ortaya konulmuştur. Aynı bölümde yazarın katıldığı yarışmalar ele alınmış ve aldığı başarılar tespit edilmiştir. Çalışmanın devam eden kısmında Theodektes’in tragedya çalışmaları üzerinde durulmuş ve bilinen tragedya oyunları hakkında bilgi verilmiştir. Tragedya alanında öncülleri olan Aiskhylos, Sophokles ve Euripides’in etkisinde kaldığı görülen Theodektes’in on (on iki?) tragedyasının adı bilinmektedir: Aias, Alkmaion, Helene, Lynkeus, Oidipus, Orestes, Philoktetes, Tydeus, Thyestes ve Maussollos ile olasılıkla Theseus ve Bellerophontes. Theodektes’in farklı kaynaklarda adları anılan söz konusu eserlerinin ele alınmasının ardından, hangi eserine ait oldukları tespit edilemeyen pasajlar da çalışmaya dâhil edilerek okuyucunun bilgisine sunulmuştur.

Referans: N. Tüner Önen, Cedrus I (2013), 125-150, DOI: 10.13113/CEDRUS/20131682.
Yayın İsmi: CEDRUS
Basım Tarihi: Aralık 2013

PDF olarak İndir

Annäherungen zur Geschichte der Stadt Phaselis auf onomastischer Grundlage: Ein Studium der Namen aus Phaselis und ihrem Territorium

Özet

Dieser Artikel beabsichtigt anhand von Namen, die sich in epigraphischen und numismatischen Belegen und antiken Quellen finden lassen, die im Laufe der Zeit erfolgten Bevölkerungswechsel in Phaselis darzulegen und ebenfalls auf diese Weise über die Kulturkontakte und Handelsbeziehungen der Stadt zu informieren.

Referans: N. Tüner Önen, Phaselis I (2015), 39-67, DOI: 10.18367/Pha.15003.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 9 Şubat 2015

PDF olarak İndir

2014 Yılı Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması

Özet

2014 yılı Phaselis ve Teritoryumu yüzey araştırması T.C. Kültür ve Turizm Bakan lığı’nın izniyle 07 Ağustos – 30 Eylül 2014 tarihleri arasında, arkeoloji, su altı arkeolojisi, epigrafi, tarihsel coğrafya, mimari, ekoloji, botani, zooloji (flora-fauna) uzmanlarından oluşan disiplinlerarası ekiplerin katılımlarıyla gerçekleştirilmiştir. Bu yılki çalışmalara kent içinde –akropolis, limanlar, nekropolis alanlarında– ve kentin yakın çevresi ile Tahtalı Dağ eteklerinde devam edilmiştir.

Referans: M. Arslan – N. Tüner Önen, ANMED XIII (2015), 198-207.
Yayın İsmi: ANMED
Basım Tarihi: 2014

PDF olarak İndir

Ideas about the Historical Identitiy and Connections of the City of Phaselis as an Eastern Mediterranean Port

Özet

Buradaki makale, antik kaynaklar, nümizmatik ve epigrafik belgeler ışığında Lykia – Pamphylia sınırında yer alan Phaselis kentinin tarihsel kimliğini Doğu Akdeniz limanlarıyla kurduğu ilişkiler çerçevesinde değerlendirmektedir. Halihazırdaki veriler başta Phaselis olmak üzere, Gagai, Korydalla, Rhodiapolis gibi yerleşimlerin erken dönemlerde Hellen kimliği taşıdığını göstermektedir. Bu olgu, Rhodos’un özellikle VII. yüzyılla birlikte, Doğu Akdeniz’de devam eden ticari faaliyetlerin bir parçası olmak isteğini yansıtan Lykia ve Kilikia’da yeni koloniler kurma çabalarıyla uyumlu görülmektedir. Doğu Lykia kentlerinde İÖ. V–IV yüzyıllarda Hellen kimliğinin pek çok unsuru ile yitirildiği gözlenirken, Phaselis’in Hellenik karakterini Roma Dönemi’ne kadar muhafaza ettiği antroponymic verilerle belgelenmektedir. Kentin tarihsel kimliği üzerine ulaşılan sonuçlar, ikinci bölümde Doğu Akdeniz ile kurduğu bağlantılar perspektifinde ele alınmıştır. Burada özellikle, Phaselis darplı Arkaik Dönem sikkelerinin Damanhur, Benha el Asl, Asyut, Zagazig, Suriye, Antilibanon ve Ürdün gibi Doğu Akdeniz kentlerindeki yayılım alanı sunularak bu ilişkinin ticari boyutu irdelenmiştir. Nitekim bu ticari bağlantılara ilişkin gözlemler, kentin Klasik ve Hellenistik Dönemlerde sahip olduğu emporion bağlamında genişletilerek Phaselis’in Doğu Akdeniz’de kurduğu bölgesel ve bölgeler arası ilişkiler ağı hakkındaki veriler ayrıntılı bir biçimde analiz edilmiştir.

Referans: N. Tüner Önen, MJH II/1 (2012), 205-212.
Yayın İsmi: MJH
Basım Tarihi: Haziran 2012

PDF olarak İndir

Yeni Buluntular Işığında Phaselis Epigrafi Çalışmaları

Özet

Buradaki makale, ilk olarak 1811 yılında keşfedilen Phaselis kentinin bugüne kadar bilim dünyasına tanıtılan ve bilimsel olarak yayınlanan epigrafik verilerini bir arada sunarak kentin epigrafi çalışmalarını bir araya getirmeyi ve 2012 – 2014 yılları arasında yürütülen Phaselis araştırmalarında tespit edilen yeni yazıtları bilim dünyasına tanıtmayı; bazı yazıtlar üzerinde corrigendum (düzeltme) ve addendum’lar (eklemeler) yapmayı amaçlamaktadır.

Referans: N. Tüner Önen, Phaselis I (2015), 19-38, DOI: 10.18367/Pha.15002.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 12 Haziran 2015

PDF olarak İndir

Phaselis Antik Kenti’nde Yapılaşmaya İzin Yok

Özet

Phaselis’te yapılması planlanan yüzey araştırması projesi, beş yıllık bir çalışma planı çerçevesinde kentin tarihsel coğrafi birikimi, toprak üstü ve su altı arkeolojik dokusunun tespiti, antik yerleşimin temellendiği topografyanın sunduğu fiziki koşuların incelenmesi ve bu koşulların yarattığı fauna-lora yapısının belgelenerek kamuya mal edilmesini hedelemektedir. Bu hedeleri gerçekleştirebilmek için proje katılımcıları ulusal ve uluslararası geniş bir akademik çevreden oluşturulmuştur. Ayrıca Phaselis yüzey araştırmaları planlanırken tarih bilincinin ve kültürel miras kavramının toplumumuzun geniş kitlelerince benimsenmesine yardımcı olacak çağdaş bilgi ağlarının yaratılması öncelikli bir görev olarak benimsenmiştir. Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu’nda 26 Ağustos-25 Eylül 2013 tarihleri arasında farklı bilim Prof. Dr. Murat ARSLAN Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması Başkanı dallarından gelen uzmanların katıldığı bir yüzey araştırması gerçekleştirilmiştir. Phaselis ve hinterlandında sürdürmekte olduğumuz çalışmalarımız sırasında Phaselis antik kentinin batı-güneybatısında, kentin hâlihazırdaki I. Derecedeki Arkeolojik Sit Alanı içinde kalmayan kısımda bir kısmı toprak üzerinde görülebilen taşınır ve taşınmaz nitelikte arkeolojik kültür varlıkları tespit edilmiştir. Bu alanda I. Derece Arkeolojik Sit Alanı içine giren yapı kalıntıları (mansio?) ile bağlantılı Phaselis ile Olympos arasındaki Likya Yolu’na ait kalıntılar saptanmıştır. Bu yol, MS 4.-12. yüzyıl Roma güzergâhlarını veren Tabula Peutingeriana’da sahil yolu olarak geçmekte ve aynı haritada Phaselis’in girişinde çit kuleli bir yol konaklama istasyonu işaretlenmektedir

Referans: M. Arslan, Aktüel Arkeoloji 38 (2014), 24-25.
Yayın İsmi: Aktüel Arkeoloji
Basım Tarihi: 2014

PDF olarak İndir

Phaselis Antik Kenti Florası I

Özet

Bu çalışmada Phaselis antik kentinde yetişen bitkiler yer almaktadır. 2012 yılında başlayan ve beş yıl sürecek olan projenin ilk iki yılında tespit edilen bitkiler ve genel özellikleri bu makalede verilmiştir. 2012 ve 2013 yılında alandan toplanan bitkilerin teşhis edilmesiyle 57 familya’ya ait 191 cins ve toplam 233 takson tespit edilmiştir. Bu 233 taksonun 181 tanesi tür, 35 tanesi alttür ve 17 tanesi ise, varyete düzeyindedir. Tespit edilen 233 taksonun 30 tanesi endemiktir. Bu 30 endemik taksonun 10 tanesi Olimpos-Beydağları Milli Parkı endemiği, 10 tanesi Antalya endemiği ve 10 tanesi de Türkiye endemiğidir. 233 taksonun 136 tanesi Akdeniz Fitocoğrafik Bölgesi elementi, 3 tanesi Avrupa-Sibirya Fitocoğrafik Bölgesi elementi, 2 tanesi İran-Turan Fitocoğrafik Bölgesi elementi ve 92 tanesi ise Çok Bölgeli veya Fitocoğrafik Bölgesi bilinmeyendir. Bu dönemde teşhis edilen 233 taksonun 3 tanesi Pteridophyta (Eğreltiler) şubesine, 230 takson ise, Magnoliophyta (Tohumlu bitkiler) şubesine aittir. Pinophytina (Açık tohumlular) alt şubesinde 6, Magnoliophytina (Kapalı tohumlular) alt şubesinde ise 224 takson yer almaktadır. Magnoliophytina (Kapalı tohumlular) alt şubesinde yer alan 224 taksonun 184 tanesi Magnoliopsida (Dikotiller) sınıfına, 40 tanesi ise, Liliopsida (Monokotiller) sınıfına aittir.

Referans: R. Süleyman GÖKTÜRK, Phaselis I (2015), 81-131, DOI: 10.18367/Pha.15005.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 26 Şubat 2015

PDF olarak İndir

Phaselis Antik Kenti (Antalya) Likenleri I

Özet

Bu makalede, Phaselis Antik Kenti ve teritoryumuna ait yüzey araştırma çalışmalarının bir parçası olan liken zenginliğinin belirlenmesi faaliyetlerinde gelinen son nokta ve günümüze kadar elde edilen bulgular paylaşılacaktır. Şu ana kadar yapılan çalışmalar sonucunda alandan 64 liken taksonu belirlenmiştir. Bu taksonlardan Leprocaulon microscopicum (Vill.) Gams, Porpidia albocaerulescens (Wulfen) Hertel & Knoph ve Porpidia cinereoatra (Ach.) Hertel & Knoph, Antalya ili ve ilçeleri için ilk kez kayıt edilmiştir.

Referans: Ö. TUFAN ÇETİN, Phaselis I (2015), 133-141, DOI: 10.18367/Pha.15006.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 22 Haziran 2015

PDF olarak İndir

2013 Yılı Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması

Referans: M. Arslan – N. Tüner Önen, ANMED XII (2014), 189-195.
Yayın İsmi: ANMED
Basım Tarihi: 2014

Özet

Günümüzde Kemer İlçesi’nin Tekirova Beldesi idari sınırları içerisinde kalan Phaselis antik kenti ve teritoryumunun ikinci sezon yüzey araştırması T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle 26 Ağustos-25 Eylül tarihleri arasında, cross-disiplinler bir yaklaşımla; arkeoloji, epigrafi, tarihsel coğrafya, mimari, flora-fauna, çevre ve ekoloji uzmanlarından oluşan disiplinlerarası ekiplerin katılımlarıyla gerçekleştirilmiştir. 2013 yılı araştırmaları sırasında esas itibariyle, kent içi ulaşım ağının tespiti, suyolu ve kanalizasyon sisteminin belirlenmesi, kent limanı ve güney limanının, liman donatıları, mendirekler başta olmak üzere kent planına aktarılma çalışmalarının yanı sıra akropolis ile nekropolis incelemelerine odaklanılmıştır. Bunu yaparken epigrafik belgeler, arkeolojik ve mimari kalıntılar, üç boyutlu ve uzaktan algılama ekipmanlarıyla fotoğraflanıp GPS koordinatları alınarak uydu fotoğrafları üzerine yerleştirilmiş ve elde edilen veriler hazırlamakta olduğumuz topoğrafık haritaya ve kent planına işlenmiştir. Ayrıca kentin yayıldığı mekân ile çevre ilişkisinin çok yönlü araştırmalarla irdelenmesi amacıyla çevresel, ekolojik ve flora-fauna’ya yönelik çalışmalar yapılmıştır.

PDF olarak İndir

2012 Yılı Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması

Özet

Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması 2012 yılında Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle 10-23 Eylül tarihlerinde disiplinler arası bir yaklaşımla; tarihsel coğrafya, epigrafi, eskiçağ tarihi, arkeoloji, nümizmatik, mimarî ve ekoloji uzmanlarından oluşan bir ekiple gerçekleştirilmiştir1. Keşfinin 200. yılında başladığımız Phaselis araştırmalarında, önceden saptanmış hedefler çerçevesinde, sistemli süreçler aracılığıyla veri toplanması ve bu verilerin farklı araştırmacı grupları tarafından yöntemli ve bilimsel olarak ele alınması amaçlanmış; bundan dolayı da salt arkeoloji/sualtı arkeolojisi, epigrafi, mimarî, nümizmatik ya da tarih alanında değil; eskiçağ bilimlerinin tümünün bir araya geldiği multidisipliner çalışma sistematiğiyle, çok yönlü ve kontrol edilebilir yeni bilgilerin açığa çıkarılması hedeflenmiştir.

Referans: M. Arslan – N. Tüner Önen, 2012 Yılı Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması, AST 31 (2014), 78-89.
Yayın İsmi: Araştırma Sonuçları Toplantısı
Basım Tarihi: 2013

PDF olarak İndir

Phaselis Antik Kenti ve Yakın Çevresinin Faunası I

Özet

Bu çalışmada Phaselis Antik Kenti ve yakın çevresinde yayılış gösteren Karasal Omurgalı Faunası değerlendirilmiştir. Sahada 2012 yılı itibariyle başlatılan ve beş yıl sürecek olan projenin 2012-2013 yıllarında tespit edilen karasal fauna elemanları ile saha için literatürde geçen türlerin listesi bu çalışmada verilmiştir. Ayrıca bu çalışmada; sahada gözlemlenen bazı türlerin genel özellikleri ve fotoğrafları da verilmiştir. Bu kapsamda 2012-2013 yılları arasında sahada yapılan arazi çalışmaları sonucunda amfibi ve sürüngenlerden 35 tür, kuşlardan 122 tür ve memelilerden 26 tür tespit edilmiştir. Bu türlerin koruma statüleri incelendiğinde; herpetofauna için 1 türün IUCN statüsü belli değilken, 1 tür CR, 1 tür EN, 3 tür NT, 1 tür VU, 28 tür LC kategorisinde yer almakta, kuşlardan 2 tür NT, 2 tür VU ve 118 tür LC kategorisinde, memelilerden ise 2 tür NT, 3 tür VU, 20 tür LC kategorisinde yer alırken, 1 türün durumu belli değildir. Bu çalışma dönemindeki mevcut durumları, tür sayıları ve bazı özellikleri incelenen fauna elemanlarının ileride yapılacak daha geniş kapsamlı çalışmalarla tür sayısı ve durumları da değişebilecektir.

Referans: M. YAVUZ – M. R. TUNÇ, Phaselis I (2015), 143-183, DOI: 10.18367/Pha.15007.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 26 Haziran 2015

PDF olarak İndir

2012 Yılı Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması

Özet

Günümüzde Kemer İlçesi’nin Tekirova Beldesi idari sınırları içerisinde kalan Phaselis Antik Kentinin teritoryumunun arkeolojik, epigrafik ve tarihi coğrafi veriler ışığında belirlenen sınırları; kuzeyde Gökdere Vadisi’ne ulaşmakta, güneyde Üç Adalar’dan Tahtalı Dağı istikametinde çekilecek bir hat doğrultusunda devam etmekte, batıda ise Çandır Vadisi boyunca uzanmaktadır.

Phaselis’in keşfi 1811-1812 yılında İngiliz Kraliyet Donanması adına, Küçük Asya’nın güney sahilinin ölçülmesi sırasında, Kaptan F. Beaufort tarafından yapılmıştır. Kentin planını çıkartan Beaufort yaptığı kartografik araştırmalar sırasında yazıtlarda geçen Φασηλίτης ethnikon’undan dolayı bu harabeliği Phaselis’le özdeşleştirmiştir. İngiliz Mimar, Arkeolog, Yazar C. R. Cockerell de bu sırada gemiyle Phaselis’e gelmiş ve orada Beaufort’la karşılaşmıştır. Kente bir sonraki ziyaret 1838 yılında İngiliz Arkeolog Sir C. Fellows tarafından yapılmıştır. Hadrianus onuruna inşa edilen anıtsal kapının ithaf yazıtına ait fragmanlar bulan Fellows, İmparatorluk Dönemi ana caddesinin stadion olduğunu zannetmiştir. 1842 yılında İngiliz Teğmen, Hidrograf ve Coğrafyacı T. A. B. Spratt ile İngiliz Doğa Bilimci E. Forbes, Olympos ve Khimaira rotaları üzerinden Phaselis’e gelmişlerdir. Fakat bu ziyaretlerin hepsi gemiyle ve kısa süreliğine olduğundan arazi tasvirleri ayrıntılı değildir ve yön istikametleri hususunda oldukça ciddi oryantasyon hataları mevcuttur.

Referans: M. Arslan – K. Demirtaş – N. Tüner Önen, ANMED XI (2013), 224-229.
Yayın İsmi: ANMED
Basım Tarihi: 2013

PDF olarak İndir

Phaselis Su Sistemleri ve Hidrografisi Üzerine Genel Değerlendirme

Özet

Kuruluşu M.Ö. VII. yüzyılın başlarına tarihlenen ve üç doğal limanıyla Doğu Akdeniz ticaretinde önemli bir rol oynayan Phaselis kentinde en dikkat çekici yapılardan biri de ören yerinin girişinden itibaren görülebilen, kemerli suyoludur (aquaeductus). Phaselisliler kurdukları bu sistemle Roma Dönemi’nde kent içerisinde yüksek miktarlarda su gerektiren çeşme ve hamamlar inşa etmişlerdir. Kentte geçmiş dönemlerde gerçekleştirilen genel araştırmaların yanı sıra sadece suyollarını konu alan incelemeler de bulunmaktadır. Söz konusu çalışmalar herhangi bir kazı olmaksızın yüzeyde tespit edilen kalıntıların değerlendirilmesi ve sentezi sonucuna dayandırılmaktadır. Bu araştırma Phaselis kentinin su sistemleri ve hidrografisi üzerine bugüne kadar gerçekleştirilmiş tetkikleri, 2012 yılında başlayan ve halen devam eden yüzey araştırmalarının bulgularına göre değerlendirmeyi ve bu süreç boyunca gözlemlenen verilere göre yeni bir sentez sunmayı amaçlar. Çalışmada Phaselis kenti ile ilgili araştırmalar içerisinde yer alan su sistemleri üzerine yapılmış yorumların tamamı incelenip eleştirel düşünce ve objektif bakış açısıyla yeniden ele alınarak strüktürlerin günümüzdeki durumlarına göre nedenden sonuca giden bir perspektif ile analizleri yapılmaya gayret edilecektir.

Referans: M. KÜRKÇÜ, Phaselis I (2015), 69-79, DOI: 10.18367/Pha.15004.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 26 Şubat 2015

PDF olarak İndir

Hadrians Reisen im östlichen Mittelmeer anhand neuer Inschriften aus Phaselis

Özet

Buradaki makalede, 2012 yılı Phaselis Antik Kenti ve Territoriumu Yüzey Araştırması sırasında bulunan ve Phaselis’teki Hadrianus Takı ile çevresindeki düzenlemelere ait olan yeni epigrafik belgeler tanıtılmaktadır. Bunlardan iki tanesi imparator Hadrianus’un eşi Sabina ile kayınvalidesi Matidia’ya adanmış ithaf yazıtlarıdır. Diğer yazıt ise Hadrianus Takı arşitrav blokları üzerindeki ithaf yazıtının bir parçası olup bu adamaya yönelik önceki çalışmaları doğrulayan bir fragmandır. Makalede söz konusu yazıtlar ele alınırken, Hadrianus’un eyaletlere düzenlediği iki büyük seyahatin Doğu Akdeniz ve özellikle de Pamphylia-Lykia kısmı konu edinilmektedir. Çalışma, Hadrianus’un imparator ilan edilmesi ve ardından benimsediği devlet politikası üzerine bir giriş ile başlamaktadır. Bu kapsamda imparatorun eyaletleri denetlemek ve status-qou’yu korumak amacıyla, ilki M.S. 121-125, diğeri 128-132 yılları arasında olmak üzere imparatorluğa bağlı eyaletlere düzenlediği iki seyahati hakkında bilgi verilmiştir. İmparator’un Küçük Asya’nın güney sahillerine hangi seyahati sırasında uğradığı yönündeki tartışma ele alınmış ve Phaselis’ten ele geçen belgelerin bu konuya katkıları ortaya konulmuştur. Bu bağlamda özellikle Perge, Attaleia ve Phaselis’teki epigrafik belgeler irdelenmiştir. İmparator’un ilk seyahati sırasında bölgeye uğramış olabileceğine yönelik en somut belgeler Perge kentinden ele geçmiştir. Attaleia’daki veriler Perge’dekiler kadar somut değildir. Phaselis kentinden ise bu seyahate yönelik herhangi bir belge bulunmamaktadır. İmparatorun ikinci seyahati sırasında Pamphylia ve Lykia kentlerine uğradığına yönelik her üç kentten de somut belgeler bulunmaktadır. Gerek daha önceden yayınlanmış gerekse yeni bulunan Phaselis yazıtları ve Hadrianus’a ithaf edilmiş kapı yapısının arşitrav blokları üzerine kazınmış karşılama yazısında kaydedilen tarih Phaselis’lilerin imparatorun ikinci seyahatine yönelik hazırlıklar yaptığını göstermektedir. Yazıtların buluntu yeri ve kapı yazıtının deniz tarafına bakması imparatorun kente deniz yoluyla geldiğini ve Güney Limanı’nda karaya çıktığını göstermektedir. İmparator ailesinden hayatta olan, imparatorun eşi Sabina da bu seyahat sırasında Hadrianus’a eşlik etmiş ve Phaselis ziyaretine katılmış olmalıdır.

Referans: N. Tüner Önen, Adalya XVI (2013), 93-106.
Yayın İsmi: Adalya
Basım Tarihi: 2013

PDF olarak İndir

Bostanlık Koyu Kumsalı’nda (Phaselis/Antalya) Caretta caretta (Linnaeus, 1758) Populasyonları Hakkında İlk Bulgular

Özet

Bu çalışmada Phaselis Antik Kenti kapsamında yer alan Bostanlık Kumsalları’nda iri başlı deniz kaplumbağalarının (Caretta caretta) yuva yapıp yapmadığı değerlendirilmiş, yuva durumu var ise yuva yapan populasyonun durumları ile ilgili bazı parametreler (ergin çıkış, yuva, yavru çıkış vb.) araştırılmıştır. Bu kapsamda 2014 yılı yaz dönemine ait bulgular bu saha için ilk verileri ve kayıtları oluşturmaktadır. Bostanlık Koyu Kumsalı ortasına yakın kısımdan uzanan kayalık burun nedeniyle Doğu (yaklaşık 350 m.) ve Batı (yaklaşık 500 m.) kumsalı olarak iki ayrı bölüme ayrılmıştır. Üreme sezonunda yapılan bu ön çalışmada Bostanlık Kumsalı’nın Batı bölümünde toplam 10 yuva tespit edilmiş, bu yuvalardan 5’inde yavru çıkışı gerçekleşmiştir. Geri kalan iki yuva ise predatörler tarafından tahrip edilmiştir. Diğer taraftan turistlerin ve halkın yoğun olarak kullandığı Doğu bölümünde ise hiçbir çıkışa rastlanmamıştır. Bostanlık Koyu Kumsal’ında elde ettiğimiz veriler kumsalın yeni bir yuvalama alanı olduğunu düşündürmektedir. Bu nedenle bu kumsalda ileride daha geniş çaplı ve detaylı çalışmalar yapılmalıdır.

Referans: M. YAVUZ – M. R. TUNÇ, Phaselis I (2015), 291-302, DOI: 10.18367/Pha.15015.
Yayın İsmi: Phaselis
Basım Tarihi: 15 Aralık 2015

PDF olarak İndir

Neue Inschriften aus Phaselis I

Özet

In the course of increasing mass tourism the Turkish Ministry of Culture in the early 1980ies ordered excavation and restoration work in Phaselis. Fifteen of the inscriptions then discovered are published here for the first time. Of these, the two dedications to Helios and Apollon Iatros as well as the funerary stele no. 13 can be dated to the Classical period. The list of victors (no. 3) shows that in Hellenistic times the city celebrated a festival which, judging by the provenance of the winners from the Aegean region, was of Panhellenic nature. The honorary dedications to successful wrestlers shed some light on agonistic activities in the city in late imperial times. A dedication to Domitia Paulina (no. 7) suggests that Hadrian was accompanied by his sister during his second journey to the East. A fragment belonging to an Opramoas inscription (TAM II 1203) mentions that the famous billionaire made a donation of 12,500 denars to the Phaselites for distribution among the citizens and for financing of legations. In the 3rd century the Phaselites honoured a procurator Lyciae et Pamphyliae named Rufus, the Lyciarch Aur. Panphilos from Arycanda and a certain Philocrates who probably hailed from Olympos. In Late Antiquity two agoranomoi financed a mosaic floor in the palaestra of the Large Baths.

Referans: M. Adak – N. Tüner Önen – S. Şahin, Gephyra 2 (2005), 1-20.
Yayın İsmi: Gephyra
Basım Tarihi: 2005

PDF olarak İndir

Phaselis Yüzey Araştırması Çalışmaları

Organizasyon: Antalya Müzesi 2015 yılı Konferansları
Lokasyon: Antalya
Etkinlik Tarihi: 24 Nisan 2015
Sunan: Murat Arslan

Phaselis Kenti Pantheonu ve Doğu Akdeniz’deki Etkileşimi

Organizasyon: Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması II: Anadolu Akdenizi
Lokasyon: Antalya
Etkinlik Tarihi: 05 Kasım 2015
Sunan: Fatih Yılmaz

PDF olarak İndir

The Cult of Athena Polias on the Acropolis of Phaselis and within the Eastern Mediterranean

Organizasyon: SOMA: 19th Symposium on Mediterranean Archaeology
Lokasyon: Antalya
Etkinlik Tarihi: 12 Kasım 2015
Sunan: Fatih Yılmaz

PDF olarak İndir

Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Arastırması-2013

Organizasyon: 36. Uluslararası Kazı, Arastırma ve Arkeometri Sempozyumu
Lokasyon: Gaziantep
Etkinlik Tarihi: 02 Haziran 2014
Sunanlar: Murat Arslan & Nihal Tüner Önen

Phaselis Antik Kenti ve Territoriumu Yüzey Araştırmaları

Organizasyon: Suna İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü (AKMED) Konferans Dizisi
Lokasyon: AKMED / Antalya
Etkinlik Tarihi: 19 Nisan 2014
Sunan: Murat Arslan

UKAAS_35

Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu Yüzey Araştırması-2012

Organizasyon: 35. Uluslararası Kazı, Arastırma ve Arkeometri Sempozyumu
Lokasyon: Muğla
Etkinlik Tarihi: 30 Mayıs 2013
Sunan: Nihal Tüner Önen

Yazıtlar Işığında Phaselis

Özet

Burada ele alınan bildiri konusu, Akdeniz Üniversitesi, Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü’nde 2008 yılında tarafımdan tamamlanan “Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu” başlıklı tezin bir nevi özeti niteliğindedir. Phaselis üzerine yapılan bu doktora çalışması, epigrafik, numismatik ve arkeolojik belgeler ile antik literatüre dayanarak kentin Antik Dönem’deki tarihini anlatmak; coğrafyası, ahalisi, ekonomisi, politik ve sosyal yapısı üzerinde durmak ve de bunların bağlantılarını analiz etmek amaçlarını gütmüştür. Araştırmanın zaman dilimi ise Arkaik Dönem’den Bizans Dönemi’nin sonuna kadar ulaşmaktadır.

Referans: N. Tüner Önen, Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması I: Anadolu Akdenizi Sempozyumu, Suna – İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü, Kongre, Sempozyum, Seminer Dizisi: 3. Ed. K. Dörtlük – T. Kahya – R. Boyraz/Seyhan – T. Ertekin, Antalya (2012), 479-488.
Organizasyon: Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması I: Anadolu Akdenizi Sempozyumu, Suna – İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü, Kongre, Sempozyum
Lokasyon: Antalya
Etkinlik Tarihi: 2012

PDF olarak İndir

Die “Anatolisierung” einer griechischen Stadt: Ein Studium der Namen von Phaselis

Organizasyon: II. Türk – Yunan Epigrafi Sempozyumu
Lokasyon: Akdeniz Üniversitesi Adrasan Eğitim ve Uygulama Merkezi
Etkinlik Tarihi: 24 Mayıs 2012
Sunan: Nihal Tüner Önen

Ideas about the Historical Identitiy and Connections of the City of Phaselis as an Eastern Mediterranean Port

Organizasyon: The 16th SOMA – Symposium on Mediterranean Archaeology “IDENTITY & CONNECTIVITY
Lokasyon: İtalya/ Floransa
Etkinlik Tarihi: 1 Mart 2012
Sunan: Nihal Tüner Önen

RTI in Epigraphy: Phaselis Example

Organizasyon: SOMA: 19th Symposium on Mediterranean Archaeology
Lokasyon: Antalya
Etkinlik Tarihi: 12 Kasım 2015
Sunan: Aykan AKÇAY

A Case Study on Necropoleis of the Ancient City of Phaselis

Organizasyon: SOMA: 19th Symposium on Mediterranean Archaeology
Lokasyon: Antalya
Etkinlik Tarihi: 12 Kasım 2015
Sunan: Betül GÜREL

Antik Çağdan Ortaçağa Phaselis Sikkeleri Seramik Sergisi

Yer: Expo 2016 Fuar Alanı Kongre Merkezi II. Kat
Tarih: 23 Nisan 2016 – 30 Ekim 2016 Sanatçı: Serdar Arslan Küratör: Murat ARSLAN

Akdeniz Üniversitesi Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü ve Seramik Sanatçısı (MA) Serdar ASLAN’ın hazırlamış olduğu; Antik Çağdan Ortaçağa Phaselis Sikkeleri başlıklı Seremik Sergisi Kemer Belediyesi katkıları ile Expo 2016 Sergi alanı Kongre Merkezinin 2. Katında 23 Nisan – 30 Ekim 2016 tarihleri arasında yerli ve yabancı ziyaretçilerin beğenisine sunulmuştur.
22 Nisan’da açılan Antik Çağdan Ortaçağa Phaselis Sikkeleri Seramik Sergisi Expo 2016 kapsamında Bilimsel ve Sanatsal alanda Akdeniz Üniversitesini 6 ay boyunca temsil edecektir. Serginin açılışına, Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa ÜNAL ile Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Baş Hekimi Prof. Dr. Bülent AYDINLI katılmıştır.

Phaselis, Myra, Andriake Resim ve Çizim Sergisi (1988-2013)

Yer: Akdeniz Üniversitesi Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü Sergi Salonu
Tarih: 14 Mayıs 2014 – 31 Temmuz 2014 Sanatçı: T.M.P. Duggan Küratörler: Emine Bilgiç & Yeliz E. Yurtbilir

Antik Çağdan Ortaçağa Phaselis Sikkeleri Seramik Sergisi

Yer: Akdeniz Üniversitesi Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü Sergi Salonu
Tarih: Şubat 2016 Sanatçı: Serdar Arslan Küratör: Murat ARSLAN

Kuruluşundan itibaren üç ticari limanıyla birlikte Doğu Akdeniz’in en önemli ticari merkezlerinden biri olan Phaselis, Lykia ve Pamphylia bölgelerinin sınırında yer almaktadır. Arkaik, Klasik ve Helenistik dönemler boyunca büyük ölçüde bağımsızlığını korumuş otokton bir kent sıfatıyla yönetilmiştir. Kent geç Helenistik ve Roma dönemleri boyunca ise, bazen Lykia, bazen Pamphylia bazen de Lykia-Pamphylia bölgelerine dahil olmuştur.

Phaselis Arkaik Dönem’le birlikte, MÖ VI. yüzyılın ortalarından itibaren gümüş sikke basmaya başlamıştır. Pers hâkimiyeti altındayken (MÖ VI. – V. yüzyıl) da gümüş sikke darp etmeye devam etmiş ve Atina’yla ticari ilişki içine girmiştir. Mısır, Suriye, Rodos, Atina, Byzantion, Karadeniz kentlerinden ele geçen Phaselis sikkeleri, Klasik ve Helenistik dönemlerde özellikle Doğu Akdeniz, adalar ve Karadeniz ile Phaselis arasında yoğun emtia hacminin olduğuna işaret etmektedir. Kentin darp ettiği sikkeler üzerinde kentin en öne çıkan ürünleri, atribüleri ile yönetici ve tanrılarından oluşan bir dizi portrelerin basıldığı gözlemlenmektedir. Ayrıca kentin isminden türeyen ve kentte yetişen bir tür yabani fasulyeden esinlenerek inşa edilen Phaselos adlı savaş/yük gemileri de sikkeler üzerinde sevilerek kullanılan bir motif olmuş görünür.

Phaselislilerin (Phaseleiton [“ΦΑΣΗΛΕΙΤΩΝ]) anlamına gelen sikkelerden etkilenilerek tasarlanan seramik sergi projesinin araştırmalarına Ağustos 2014 tarihinde başlanılmış sırasıyla yüzey araştırmaları, envanter ve atölye çalışmaları şeklinde gelişerek Şubat 2016 tarihlerine kadar yoğun bir şekilde seramik sanatçısı ve tasarımcısı olan Serdar ASLAN tarafından yürütülmüştür. Bir yılı aşkın süreç içerisinde, gerek metodolojik gerekse sanatsal bakış açıları doğrultusunda nümismatik buluntular asıllarına bağlı kalınarak, ortalama 4 kat büyütülüp yeniden (elde) kil (seramik çamuru) kullanılarak üretilmiştir. Sergi, MÖ V. yüzyıldan, MS III. yüzyıla kadar kronolojik bir perspektif içinde titizlikle belirlenen 20 sikke tasarımından oluşmaktadır.

MÖ V. yüzyıldan, MS III. yüzyıl sonlarına dek üretilen sikkelerde, gemilerin pruva (ön kısmı) ve pupa (arka kısmı) görselleri betimlenmiştir. Zamandizinsel gelişim, değişim süreci içinde gemi tasarım teknolojileri aşaması açıkça gözler önüne serilmiş, böylelikle Phaselislilerin askeri, siyasi ilişkileri ve ticari deniz faaliyetlerine göndermeler yapılmıştır. Özellikle, MS 168 – 130 yılları arasında darp edilmiş sikkelerin ön yüzlerinde Apollon portreleri, arka yüzlerinde ise genellikle savaş gemilerinin pruva (ön kısmı) görselleri tasvir edilmiştir. Ayrıca şehir yöneticilerinin ve eponymos memurların erken dönemlerden itibaren Apollon portrelerindeki belirgin antropolojik betimlemelere paralel yansımalar içeren ikonografik özellikleri kendi bünyelerinde birleştiren portrelerini isimleriyle birlikte kent sikkeleri üzerine darp ettirmiş görünürler.

Son derece özgün bir yaklaşımla tasarlanıp hayata geçirilen bu projesi çerçevesinde, Phaselis kentinin aktif seramik ürettiği dönemlerde kullanıldığı düşünülen çamur rezervlerinden elde edilmiş olan kil, işlenerek perdahlanmış ve sanat eserlerinin yüzeylerine astar olarak uygulanmıştır. Böylelikle antikçağın çömlek rengi ve dokusu, nümismatik eserlerin sanatsal tasarımlarıyla buluşturulmuş antikitenin ruhu izleyicilerin beğenisine sunulmuştur.

Kültürel Miras Araştırmalarında Kullanılan Yeni Teknolojik Yaklaşımlar: Phaselis Yazıtları Örneği

Üniversite: Akdeniz Üniversitesi, Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Ensititüsü
Lokasyon: Antalya
Tarih: Ocak 2016
Hazırlayan: Aykan AKÇAY
Danışman: Murat ARSLAN

Phaselis Kentinin Baş Tanrıçası Athena Polias ve Doğu Akdeniz’deki Etkileşimi

Üniversite: Akdeniz Üniversitesi, Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Ensititüsü
Lokasyon: Antalya
Tarih: Ocak 2016
Hazırlayan: Fatih YILMAZ
Danışman: Nihal TÜNER-ÖNEN