Nekropolis Alanları
Phaselis’te kent surlarının dışında, antik yol boyunca uzanan ‘kuzeydoğu nekropolis‘, ‘batı nekropolis’ ve ‘kuzeybatı nekropolis’ olmak üzere üç nekropolis alanı bulunmaktadır:
Kuzeydoğu Nekropolis
Söz konusu nekropolis alanındaki mezarların bir kısmının kuzey körfezi boyunca dalgaların aşındırması sonucu denize çökmüş olduğu gözlenmektedir. Bu alanda çok farklı mezar tiplerine rastlanmaktadır. Semerdam çatılı, düz damlı ve khamasorion lahitlerin yanında, muhtemelen daha geç dönemlerde inşa edilmiş örme mezarlar ve oda mezarlar görülebilir. Mezar yapıları yapı tekniklerine (harcın yoğun kullanımı) ve yazıtlı buluntulara göre genel olarak İmparatorluk dönemindendirler. Bu daha 19. yüzyıl seyyahları tarafından anılan kuzey körfezin batı sahilindeki büyük mezar yapısı için de geçerlidir. Geri kalan mezarların çoğunluğu da imparatorluk döneminden daha geriye gitmez. Bu alandaki mezarların büyük çoğunluğu muhtemelen daha antik dönemde soyulmuştur.
Batı Nekropolis
Batı nekropolis’i ise bataklığın hemen batısında yükselmeye başlayan tepenin eteklerinde yer almaktadır. Yol terasının hemen altına birbirine yakın yerleştirilmiş 33 adet lahit tespit edilmiştir. Lahitler topoğrafyanın elverdiği şekilde doğu-batı yönlü ve yan yana yerleştirilmiş, güney kesimde kalan son iki lahit bu diziden biraz daha içeride kalmıştır. Dar yüzlerin baktığı doğu yön göl kenarındaki yürüme zemininden yaklaşık 2,5 m. alçak kottadır. Güneyden (kent yönünden) gelip kuzeye devam eden yol nekropolis’in batı bitişiğinden geçer. Söz konusu Nekropolis alanındaki lahitlerin tamamı konglomera cinsi kayadan üretilmiştir. Mezarların büyük çoğunluğunun doğu kısımları tahrip olmuştur ve kırılan parçalar eğimli arazide aşağıya yuvarlanmıştır. Tamamen ya da kısmen korunmuş kapakların bazıları tekne üzerinde durmakta ancak dolgu tabakası nedeniyle tamamı görülemediğinden kesin ölçüler alınamamaktadır. Bu alandaki lahitler üzerinde herhangi bir bezeme veya yazıta dair iz yoktur.
Kuzeybatı Nekropolis
Kuzey yerleşimin batı eteği boyunca vadinin zeminine kadar devam etmektedir. Kuzeybatı nekropolis kentin büyük ölçekli ikinci gömü alanıdır. Alanda toplam 105 adet mezar tespit edilmiştir. Özellikle nekropolisin doğusunda yer alan eğimli topografya akıntı toprak ile birçok mezarı kapatmış durumdadır. Alanı ikiye bölerek denize doğru inen modern yol mezarların tahrip olmasında önemli bir faktör olarak göze çarpmaktadır. Yol yapımı sırasında iş makinaları mezarları sürükleyerek in situ konumlarından ayrılmalarına ve tahrip olmalarına yol açmıştır.
Kuzeybatı Nekropolis Mezarları