Hadrian Kapısı
Anacaddenin Güney Limanı girişinde sonlandığı yerde, Phaselis’lilerin İmparator Hadrianus onuruna inşa ettikleri, tek kemerli anıtsal bir kapı yer almaktadır. Hadrian Kapısı’ndan günümüze in situ olarak ulaşan podyum ve plaster kaidelerinin 4 cephesi, profillere sahiptir (fig. 111). Podyum bloklarının köşelerinde stilize aslan ayakları bulunur. Söz konusu aslan ayaklarından batıdakinden bir, doğudakinden ise ikisi sağlam olarak günümüze ulaşmıştır. Podyum üzerine oturan 4 adet plaster altlığının cepheleri silmelerle hareketlendirilmiştir. Köşeye gelen söz konusu plaster iki cephelidir.
Hadrian Kapısı’na ait mimari bloklar, yapının İon-Attik düzeninde inşa edildiğini gösterir (fig. 112). 4 cephesi de bitkisel ve mimari bezeklerle donatılan yapı oldukça görkemlidir. Cepheler kemer ayaklarında ve köşelerde plasterlerle hareketlendirilmiştir. Kantharos içinden çıkan sarmal dal üzüm salkımlı köşe plasterleri ile bunlara ait İon düzenindeki başlıklar yapının yan/dış kenarlarında bulunur. Takın genişliği 9.26 m., eni ise 2.68 m.dir. İn situ konumdaki doğu ve batı ayağının arası 4.25 m.dir. Aslan ayakları ile bezeli her iki podyum 2.68×2.68 m. ölçülerinde olup yüksekliği 0.46 m.dir. Podyum ve plaster kaidelerinde yoğun kırıklar mevcuttur.
Destek ayaklarıyla uyum içinde üst yapı da kenarlarda plasterler aracılığıyla bölümlenmiştir. Üç fascia ile süslenmiş olan arşitrav bloğu üzerinde attika yükselir. Bu korinth düzeninde profillenmiştir ve aslan başı taşıyan bir sima ile son bulur. Attika’nın güney limana bakan tarafının üç fasciasında “Olympos’lu Hadrian’a” adanan bir ithaf yazıtı bulunmaktadır. Yazıtın içeriği şöyledir: “Phaselis’lilerin boule ve demos’u tanrısal Nerva’nın torunu, tanrısal Traianus Parthicus’un oğlu, pontifex maximus, 15 kere tiribunica potestas, 3 kere consül olan, vatanın babası, tüm evrenin kurtarıcısı ve velinimeti İmparator Hadrianus Caesar Olympios Augustus’a adadı”.
Yazıt imparatorun 15. tribunica potestaslığı’na (10 Aralık 130-9 Aralık 131) tarihlendirilmiştir. Phaselis’te Tetragonal Agora’nın girişi üzerindeki yazıt da aynı tarihi verir. Söz konusu bu iki yazıt Hadrian’ın ziyaretinden bahsetmeseler de 131/2 yıllarına denk gelen ikinci seyahatle bağlantılı olmalıdır. Kapının deniz tarafına bakması imparatorun kente deniz yoluyla geldiğini ve Güney Limanı’nda karaya çıktığını göstermektedir. Hadrian’ın Perge’den Attaleia’ya kara yoluyla gelip; oradan Phaselis’e gemiyle gittiği; Phaselis’ten de tekrar kara yoluyla eyaletin başkenti Patara’ya doğru devam ettiği düşünülür. Dolayısıyla Hadrian Kapısı, İ.S. 131/32 yıllarında inşa edilmiş olmalıdır.
Anıtsal Hadrian Kapısı bloklarında yer alan rölyef ve bezemeler: