Phaselis Araştırmaları
  • tr
  • en
  • Ana Sayfa
  • Proje Hakkında
    • Araştırma Hakkında
    • Araştırma Planı
    • Amaç ve Hedefler
    • Araştırmanın Ana Hatları
    • Araştırma Ekibi
  • Phaselis
    • Araştırma Birikimi
    • Tarihsel Gelişim
    • Kentin Konumu
    • Sit Alanı Sınırları
    • Nekropolis Alanları
    • Kent Yapıları
      • Akropolis
      • Ana Cadde
        • Hadrian Kapısı
        • Domitian Agorası
        • Tiyatro
        • Küçük Hamam
        • Latrina
        • Büyük Hamam
      • Batı Yerleşim
        • Tetragonal Agora
        • Aquaductus
      • Limanlar
      • Kuzey Yerleşim
    • Antik Kaynaklar
    • Epigrafik Belgeler
    • Bibliyografya
  • Araştırmalar
    • Teritoryal Araştırmalar
      • Teritoryal Araştırmalar Güncesi 2016
      • Teritoryal Araştırmalar Güncesi 2015
      • Teritoryal Araştırmalar Güncesi 2014
      • Teritoryal Araştırmalar Güncesi 2013
    • Kent ve Akropolis Araştırmaları
      • Kent ve Akropolis Araştırmaları Güncesi 2016
      • Kent ve Akropolis Araştırmaları Güncesi 2015
      • Kent ve Akropolis Araştırmaları Güncesi 2014
      • Kent ve Akropolis Araştırmaları Güncesi 2013
    • Epigrafik Araştırmalar
      • Epigrafik Araştırmalar Raporu 2016
      • Epigrafik Araştırmalar Raporu 2015
      • Epigrafik Araştırmalar Raporu 2014
      • Epigrafik Araştırmalar Raporu 2013
    • Ekolojik Araştırmalar
      • Ekolojik Araştırmalar Raporu 2016
      • Ekolojik Araştırmalar Raporu 2015
      • Ekolojik Araştırmalar Raporu 2014
      • Ekolojik Araştırmalar Raporu 2013
    • Liman ve Sualtı Araştırmaları
      • Liman ve Sualtı Araştırmaları Raporu 2016
      • Liman ve Sualtı Araştırmaları Raporu 2015
      • Liman ve Sualtı Araştırmaları Raporu 2014
      • Liman ve Sualtı Araştırmaları Raporu 2013
    • Flora – Fauna Araştırmaları
      • Flora – Fauna Araştırmaları Raporu 2016
      • Flora – Fauna Araştırmaları Raporu 2015
      • Flora – Fauna Araştırmaları Raporu 2014
      • Flora – Fauna Araştırmaları Raporu 2013
  • Haberler
  • Yayınlar
  • İletişim
  • Veritabanı
Anasayfa » Phaselis » Kent Yapıları

Kent Yapıları

Akropolis

Kentin en erken iskan alanı olan akropolis üzerindeki yerleşim alanı yaklaşık olarak 8,4 hektarlık bir alanı kaplar. Plutarkhos’tan, Phaselis’in daha M.Ö. V. yüzyılda tahkimatlı bir kent olduğu öğrenilir. Surlar muhtemelen kentin kuruluşunun hemen ardından yapılmıştır. Ptolemaios’un kuşatması sırasında zarar gören eski kent suru M.Ö. 309 yılından sonraki 10 yıllık zaman içinde çağın yeni stiline göre yeniden inşa edildi. Akropolis üzerinde bugün görülen sur kalıntıları bir bölümü bu döneme aittir. Akropolis’in güneyinde yükselen kent suru, güney körfezi kıyısı boyunca güney kent kapısına kadar devam eder. Kuzey körfezin güney sahilinde görülen sur kalıntıları ise kent limanını dışarıdan çevreler ve akropolis’i kuzey istikametinde takip ederek devam eder. Hellenistik surun içerisindeki tüm alan yaklaşık 20 hektarlık bir düzlüğe sahiptir. Açıkta olan kalıntılar Roma İmparatorluk ve Doğu Roma dönemlerine aittir.

Ana Cadde

225 metre uzunluğunda, 20-25 metre genişliğinde olan ve tümüyle taş plakalarla kaplı olan ana cadde Güney Liman’dan kentin içine devam eder. Caddenin her iki tarafında 3 basamak yükselen ve muhtemelen üzeri ahşapla kapatılan, stoa benzeri bir yapı uzanır. C. Fellows ana caddeyi ilk gördüğünde, burasının kentin stadionu olduğunu zannetmiştir. Cadde boyunca yerleştirilmiş yazıtlı kaidelerin birçoğu Doğu Roma Dönemi’nde kent limanının yenilenmesi sırasında devşirme malzeme olarak kullanılmıştır. 1981-1985 yılları arasında gerçekleştirilen kazı çalışmaları sırasında birçok yazıtlı kaide denizden çıkarılmıştır. Bu durum, söz konusu taşların yenilenen liman inşası dışında, Attaleia kentinin surlarının yapımında kullanılmak üzere, Phaselis’ten deniz yoluyla Attaleia’ya taşınmak için, denize indirildiklerine işaret etmektedir. Ana caddenin her iki hattının akışına uyan diğer yapılar zamansal olarak tam bir düzene oturtulamazlar. Cadde boyunca tespit edilen kanalizasyon yapısı sadece atık sular için değil, aynı zamanda yağmur sularının boşaltımı için de kullanılmıştır.

Büyük Hamam

Hipokaust sisteminin kullanıldığı çift mekanlı hamam yapısı, duvar işçiliğine göre M.S. III. yüzyıla tarihlendirilmektedir. Yapı M.S. IV. yüzyılda onarım geçirmiştir. Bu dönemde yapıya yeni duvarlar eklenmiş, yapının bazı girişleri ise kapatılmıştır. M.S. V. yüzyılın ikinci yarısı ve VI. yüzyıl içerisinde palestra zemini, üzerinde iki agoronomos tarafından yaptırıldığının kaydedildiği bir yazıt bulunan, mozaikle kaplanmış ve hamamdan ayrılarak peristylos olarak düzenlenmiştir. Duvarlarda hidrolik bir sıva vardır. Akuadükt hattı buraya kadar gelir.

Küçük Hamam

Tetragonal Agora önünde her iki taraftan iki basamakla yükseltilmiş meydanın doğu tarafında yer alır. M.S. III. yüzyılda inşa edilmiştir.

Latrina

Küçük Hamam’ın kuzeyinde yer alır. Tabanı mozaikle döşeli, üç yönü derin kanallarla çevrilmiş, latrina M.S. III. yüzyıla tarihlenmektedir.

Tetragonal Agora

Tiyatro’nun karşısında yer alır. Yapının antik dönemdeki adı girişteki lento üzerinde korunan bina yazıtı sayesinde kesinleşir. İthaf yazıtından Hadrianus Dönemi’nde yaptırıldığı ve imparatora adandığı öğrenilir. Agora’nın yatay kesimi 37 x 33 metre ölçülerinde kare formuna yakın planlıdır. Agora’nın güneybatı duvarında, blok taşlarla örülmüş, dışa doğru çıkıntı yapan bir pervaz üzerinde hidrolik harç izleri görülebilir. Bu pervazın üzerine akuadükten uzatılmış olan su borusu döşenmiştir. Agora’nın tiyatroya bakan güney köşesinde bir nymphaion (çeşme) yer alır. Yapının inşa yazıtında ise şöyle yazmaktadır:
Marcus tarafından evlat edinilen Gnaius Licinius oğlu Dioteimos Rufinus’un kızı Tyndaris bu Tetragonal Agora’yı, tanrısal Traianus Parthicus’un oğlu, tanrısal Nerva’nın torunu, İmparator Caesar Traianus Hadrianus Augustus, pontifex maximus, 15. kez tribunica potestas, 3 kez consül olan, vatanın babası, Olympios, tüm evrenin, vatanın ve Phaselis’lilerin kentinin kurtarıcısına ithafen, inşa ettirdi.

Bazilika

Tetragonal Agora içine sonradan farklı bir yapı inşa edilmiştir. Bu yapıya ait duvar kalıntıları, kuzeydoğuda oldukça iyi korunmuş apsis yapısı dolayısıyla bir bazilikaya işaret etmektedir. Buradaki bazilikada bir cemaat kilisesinin mi yoksa piskoposluk kilisesinin mi olduğu tartışmalıdır.

Tiyatro

Tiyatro

Akropolis’in kuzeybatı etekleri üzerinde, scene ve cavea’sı ile hala ayakta duran, tiyatro yapısı M.S. II. yüzyıla tarihlenebilir, fakat bu tiyatronun bir öncülü olduğu da düşünülmektedir. Cavea kuzeybatıya doğru açılır ve yamaca yaslanır. Cavea’nın güney istinat duvarı 6 metrenin üzerinde bir yüksekliktedir ve günümüze kadar korunagelmiştir. Scene cephesi, aralarında heykel dikimi için dikdörtgen, altı küçük niş bulunan beş anıtsal kapı aracılığıyla bölümlenmiştir. Boyut olarak büyük sayılamayacak olan yapı ortalama 1500 kişiliktir.

Domitianus Agorası

Kapısı üzerinde yer alan inşa yazıtı aracılığıyla M.S. I. yüzyıla tarihlendirilen yapı Phaselis’in tarihlendirilen en erken agorasıdır. Yapının inşa yazıtında ise şöyle yazmaktadır:
Tanrısal Vespasianus’un oğlu, pontifex maximus, 13 kere tiribunica potestas, 22 kere imparator, 16 kere consül olan, süresiz censor, vatanın babası İmparator Caesar Domitianus Augustus.

Hadrianus Kapısı

Kent limanından güneye inen ana caddeyi güney limanı tarafında sonlandıran tek kemerli Hadrianus Takı’na ait destek ayakları hala in-situ olarak ana cadde üzerinde durmaktadır. Destekler kenarlarında sarmaşıklarla süslenmiş attika-ion tarzındaki plasterlerle bölümlen-mişlerdir. Tonozun kasetleri 4 yapraklı rozetlerle süslenmiştir. Destek ayaklarıyla uyum içindeki üst yapı da kenarlarda plasterler aracılığıyla bölümlenmiştir. Üç fascia’lı arşitrav bloğu üzerinde korinthos düzeninde profillenmiş ve aslan başı taşıyan bir sima ile son bulan alınlık yükselir. Kapının Güney Liman’a bakan arşitrav blokları İmparator Hadrianus’a adanan ithaf yazıtını taşımaktadır. İthaf yazıtında ise şöyle yazmaktadır:
Phaselislilerin danışma ve halk meclisleri tanrısal Nerva’nın torunu, Parth Fatihi tanrısal Traianus’un oğlu, baş rahip, 15 kere tribunicusluk yetisine haiz, 3 kere consül olan, vatanın babası, tüm evrenin kurtarıcısı ve velinimeti İmparator Hadrianus Caesar Olympios Augustus’a adadı.

Güney Liman

Güney körfezinin kuzeydoğusu düz ve kumluktur; kuzey ve doğu rüzgarlarına karşı tamamen korunaklı bir konumdadır. Bu körfez kuzeydeki gibi sığ ve kayalıklarla kaplı değildir. Bütün bu avantajlardan dolayı buradaki liman mal aktarma yeri olarak hizmet görmüştür. İmparatorluk Dönemi’ne gelindiğinde ise kentin ticari ve temsil amaçlarına hizmet etmiş gözükmektedir. İmparator Hadrianus da kente bu limandan girmiş olmalıdır. Zira gelişi onuruna Güney Limanı’na inen ana cadde üzerine inşa edilen takın ithaf yazıtı da deniz tarafına yazılmıştır. Güney Limanı Antik Dönem’de kent için yaşamsal değeri olan ticaret dolayısıyla büyük bir önem taşımıştır. Ticaret gemileri bu körfeze rahatça girebiliyor ve de geniş limanda yükleme imkanları buluyor olmalıydılar.

Kent Limanı

Diğer iki limana göre daha iyi korunma şartları içeren bu liman, çok küçük olduğu için (yak. 0,95 hektar), temsil ve askeri amaçların yanında mal teslimiyetinin yapıldığı yer olarak hizmet etmiş olmalıdır. Limanın doğal körfezi güneyde akropolis tepesinin dik kayalığı tarafından çevrelenmiştir. Kuzeyde ve doğuda denize doğru kaya çıkıntıları uzanmaktadır. Limanın kuzeyindeki kayalık burun, güçlü bir bastion tesisine hizmet eden koruma suruyla çevrelenmiştir. Bu sur hem limanı hem de kuzey körfeze geçişi koruma altına almaktadır. Muhtemelen kapanabilir olan liman girişi güçlü iki kule sayesinde güvenlik altına alınmıştır

Kuzey Liman

Kuzey körfezi boyunca devam eden kaya kütleleri Antik Dönem’de büyük oranda demirleme yeri olarak kullanılmıştır. Bu körfez Roma Dönemi’nden beri yaklaşık 1,5 m. kadar sulara gömülmüş ve sedimentlerle dolmuştur

Kuzey Nekropol

Kuzey yerleşimin eteklerinden İnce Burun’a kadar uzanmaktadır. Mezarlıklerda anıt mezar, kaya mezarı, sarcophagus, khamasorion ve seramikten yapılma basit gömü formları uygulanmıştır.

Batı Nekropol

Bataklığın batısından Antalya-Kumluca Karayolu istikametinde kuzeybatı istikametinde uzanmaktadır.

Aquaductus

İlk olarak sarnıçlarla giderilen su ihtiyacı, sonrasında bu görkemli aquaductus yapısı sayesinde Tahtalı Dağın’dan ve kuzey yerleşimdeki kaynak mağarasından getirilen su ile karşılanmıştır. Aquaductus da M.S. II. yüzyılda inşa edilmiş; M.S. IV ve V. yüzyılda kesme taş işçiliğiyle yükseltilmiştir ve yeni bir bastion inşa edilmiştir.

Kuzey Yerleşim

Bugünkü bataklık alanın kuzeyinde yükselen dik plato yakası üzerinde yer alır ve yaklaşık 8,09 hektarlık bir alanı kaplar. Burada tespit edilen tahkimat yapıları M.Ö. 4. yüzyıldan erkene gitmemektedir. Bu tahkimattan mazgallı ve kuleli büyük bir sur kalıntısı günümüze ulaşabilmiştir. Koruma duvarları ve giriş kapısı buradaki yerleşime bir iç kale karakteri kazandırmaktadır. Plato üzerinde bulunan dağınık haldeki duvar kalıntıları, çatı kiremidi parçaları, birkaç büyük blok parçası, çok sayıdaki küçük sarnıç ve çeşme kalıntısı alanın iskan edildiğine işaret etmektedir. Kapının doğusundaki teras kuşağı üzerinde, kent için yaşamsal öneme sahip kaynak mağarası bulunmaktadır.

Batı Kent

Bataklık ve Güney Liman arasında doğudan batıya doğru uzanan üç küçük tepe üzerinde konumlanmaktadır. Buradaki yerleşim alanı doğuda aquaductus, kuzeyde göl, batıda ve güneyde kent suru tarafından sınırlanır ve yaklaşık 10,31 hektarlık bir alan üzerine yayılır. Batıdaki düz kısımda çok sayıda çatı kiremidi parçası olsa da, sadece birkaç bina temeli göze çarpmaktadır. Aquaductus’un hemen batısında, kuzeydoğu-güneybatı istikametinde düzenlenmiş, 15 metre uzunluğunda, dikdörtgen bir yapı kalıntısı bulunmaktadır. Kentin göze çarpan yerinde bulunan bu kalıntılarda İmparatorluk Dönemi’nden merkezi bir tapınağın söz konusu olduğu düşünülmektedir.

  • Proje Hakkında
    • Araştırma Hakkında
    • Araştırma Planı
    • Amaç ve Hedefler
    • Araştırmanın Ana Hatları
    • Araştırma Ekibi
  • Phaselis
    • Araştırma Birikimi
    • Tarihsel Gelişim
    • Kentin Konumu
    • Kent Yapıları
    • Bibliyografya
  • Araştırmalar
    • Teritoryal Araştırmalar
    • Kent ve Akropolis Araştırmaları
    • Epigrafik Araştırmalar
    • Ekolojik Araştırmalar
    • Liman ve Sualtı Araştırmaları
    • Flora – Fauna Araştırmaları

Araştırma Fotoğrafları

Haberler

  • Carved In Stone: Phaselis RTI Workshop
    Carved In Stone: Phaselis RTI Workshop
  • The 19th SOMA – Symposium on Mediterranean Archaeology
    The 19th SOMA – Symposium on Mediterranean Archaeology
  • Akdeniz Gemileri Phaselis’e Yelken Açtı
    Akdeniz Gemileri Phaselis’e Yelken Açtı
  • Phaselis’te Yetişen Bir Bitki: “Lathyrus phaselitanus”
    Phaselis’te Yetişen Bir Bitki: “Lathyrus phaselitanus”
  • Antik Kokunun İzinde
    Antik Kokunun İzinde

Proje Hakkında

  • Araştırma Hakkında
  • Araştırma Planı
  • Amaç ve Hedefler
  • Araştırmanın Ana Hatları
  • Araştırma Ekibi

Phaselis

  • Araştırma Birikimi
  • Tarihsel Gelişim
  • Kentin Konumu
  • Kent Yapıları
  • Antik Kaynaklar
  • Epigrafik Belgeler
  • Bibliyografya

Araştırmalar

  • Teritoryal Araştırmalar
  • Kent ve Akropolis Araştırmaları
  • Epigrafik Araştırmalar
  • Ekolojik Araştırmalar
  • Liman ve Sualtı Araştırmaları
  • Flora – Fauna Araştırmaları

Site içi arama…

Destekleyenler

Flag Counter
Creative Commons License
www.phaselis.org by Phaselis Project is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
  • trTR
  • enEN