Phaselis’in Ünlü Ürünleri: Zambak

Plin. nat. XXI 24-25.

alba lilia iisdem omnibus modis seruntur, quibus rosa, et hoc amplius lacrima sua, ut hipposelinum, nihilque est fecundius una radice quinquagenos saepe emittente bulbos. est et rubens lilium, quod Graeci crinon vocant, alii florem eius cynorrhodon. laudatissimum in Antiochia ac Laudicea Syriae, mox in Phaselide. quartum locum optinet in Italia nascens. Sunt et purpurea lilia, aliquando gemino caule, carnosiore tantum radice maiorisque bulbi, sed unius; narcissum vocant. huius alterum genus flore candido, calice purpureo. differentia a liliis et haec, quod narcissis in radice folia sunt, probatissimis in Lyciae montibus.

Beyaz zambaklar her şekilde güllerle aynı şekilde üretilirler ve onlardan sızan öz suyu Hipposelinum’dan daha çoktur; fakat hiçbir şekilde daha verimli değildir, çünkü tek bir kök sık sık hemen hemen 50 soğan sürer. Kırmızımsı bir zambak daha vardır, Yunanlar bunu krinon olarak adlandırırlar; diğerleri onun çiçeklerine “köpek gülü” [kynor(rh)odon] derler. En çok Antiokheia zambaklarına ve Syria’deki Laodikeia zambaklarına itibar edilir, daha sonra da Phaselis’in zambaklarına. Dördüncü sırayı Italia’da yetişenler alır. Erguvan renkli zambaklar da vardır, bunların genellikle iki sapı, etli bir kökü ve daha büyük ama tek bir soğanları vardır; bunlar nergis diye adlandırılır. Onun farklı bir cinsinin beyaz çiçekleri ve erguvan renginde bir çanağı olur. Bunlar nergislerde kökün yanında yaprakların bulunmasıyla diğer zambaklardan ayrılırlar; en çok Lykia dağlarında yetişenler itibar görür.