İmparator Hadrianus’a İthafen Hadrianus Kapısı Yaptırılıyor

Bilgi

Materyal: Kireçtaşı.
Buluntu Yeri: Güney limanı yakınında Hadrianus Kapısı yanında bulunmuştur.
Orijinal Lokalizasyonu: in-situ
Son Kayıt Yeri: Güney limanında.
Ölçüler: Tamamen korunan blokların (1-2-5-6) yüksekliği: 0,55-0,60 m.; 3. ve 4. bloklar 0,56-0,57 m’ye kadar korunmuştur, derinlik yukarıda 0,85 m, aşağıda 0,65 m, genişlik (1) 1 m’nin üzerinde; (2) 0,93 m; (3) 0,48 m’ye kadar korunmuş ve en azından 1,7 m kadar olmalı; (4) 1,34 m; (5) 1,32 m; (6) 1,15 m. Harf yüksekliği (1) 0,10 m; (2) 0,085 m; (3) 0,095 m. Satır boşluğu 0,03 metrelik profil dahil 0,055 m. Fascia yüksekliği (1) 0,135 m; (2) 0,105 m; (3) 0,13 m.
Metin: Tek Yüzde/Ön Yüzde/İki Tarafında/Yan Tarafında/Alınlıkta
Tarih: İ.S. 10 Aralık 130 – 9 Aralık 131.
Kopyalayan: Nihal TÜNER ÖNEN
Kopyalama Tarihi: 18.09.2012
Edisyon: CIG 4334; IGR III 760; TAM II 1187; Yeni bulunan bloklarla birlikte yeni rekonstrüksion’u Blackman 1981, 151 vdd.’da yeniden ele alınmıştır; SEG XXXI, 1981, s. 338 nr. 1299.
Bibliografya: Yrd. Doç. Dr. Nihal TÜNER ÖNEN tarafından yayına hazırlanmaktadır.

Metin

Αὐτοκράτορι θεοῦ Τραιανοῦ Παρθικο[ῦ υἱῶι, θεοῦ] Νέρουαι υἱωνῶι, Τραι[α]νῶι
Ἁδριανῶι Καίσαρι Ὀλυμπίωι|Σεβαστῶι ἀρχιερεῖ μεγίστωι δημαρχικῆ[ς ἐξουσίας
τὸ] ιέ ὑπάτωι τὸ γ´ πατρὶ πατ[ρίδ]ος τῶι σωτῆρι καὶ εὐεργέτηι τοῦ σύμ|παντὸς
κόσ[μου] Φασηλιτ[ῶν ἡ β]ουλὴ καὶ ὁ δῆμος.

Çeviri

Phaselis’lilerin boule ve demos’u rahmetli Nerva’nın torunu, rahmetli Traianus Parthicus’un oğlu , pontifex maximus, 15 kere tiribunica potestas, 3 kere consül olan, vatanın babası, tüm evrenin kurtarıcısı ve velinimeti İmparator Hadrianus Caesar Olympios Augustus’a adadı.

 

Yorum

Str. 1/3 Νέρουαι latincedeki genetivus formunda verilmiştir1. 1. ve 3. satırlar daha geniş harflerle yazılmıştır, öyle ki 2. satır bunlardan 12 harf daha fazla olmasına rağmen satır uzunluğu olarak hemen hemen aynıdır. Yazıta ait yeni parçalar bulunmadan önce Kalinka tarafından önerilen tamamlama oldukça eksik kalmıştır. Metin Kalinka’nın önerdiğinden farklı olarak sağa doğru devam etmekte ve solda da onun düşündüğünden 1 kelime eksik kalmaktadır. Bununla birlikte Kalinka’nın önerdiği metin kelime sırasındaki birkaç değişiklikle birlikte temelde onaylanmıştır. Sadece Hadrianus’un unvanlarına Olympios ve euergetes unvanları; ithafı yapan demos’a da boule eklenmiştir. Euergetes hariç Hadrianus’a verilen unvanlar Phaselis’te bulunan diğer yazıtlarla uyum içindedir2. Buradaki unvanlar başka yerdekilerle birebir paralel değildir, en yakın örnekse Kibyra’daki ε[ὐερ]γέτην καὶ σωτῆρα] τοῦ κόσμου ifadesidir3. Bu yazıt Attaleia ve Perge kentlerindeki anıtsal kapı arşitravları üzerindeki ithaf yazıtları ile karşılaştırılabilir4. Yazıt imparatorun 15. tribunica potestaslığı’na (10 Aralık 130-9 Aralık 131) tarihlendirilmiştir. Phaselis’te Tetragonal Agora’nın girişi üzerindeki yazıt da ( TAM II 1194) yakın bir tarihtendir. Her ne kadar bu iki yazıt Hadrianus’un ziyaretinden bahsetmeseler de 131/132 yıllarına denk gelen ikinci seyahatle bağlantılıdırlar. Kapının deniz tarafına bakması imparatorun kente deniz yoluyla geldiğini ve Güney Limanı’nda karaya çıktığını göstermektedir. Hadrianus’un Perge’den Attaleia’ya kara yoluyla gelip; oradan Phaselis’e gemiyle gittiği; Phaselis’ten de tekrar kara yoluyla eyaletin başkenti Patara’ya doğru devam ettiği düşünülür5.

  1. Krş. TAM II 1195 str. 3. ↩
  2. Bu unvanlar için krş. Ruggiero 1895, 615; Magie 1950, 618 vdd.; 1478 vdd.; Benjamin 1963, 57-86. ↩
  3. T. Corsten 2002, 22 nr. 10. Bu iki unvan pek çok imparator için kullanılmıştır, fakat özellikle Hadrianus için daha sık belgelenmiştir. Krş. Perret 1929, 94 vd. dpn. 1 vd.; Bu unvanların kullanımı için genel olarak bkz. Nock 1972, 727. ↩
  4. Attaleia: Lanckoronski 1890, 154 vdd. Nr. 4, krş. Nr. 5. Perge: Şahin 1999, 124 vd., nr. 87. ↩
  5. Krş. Halfmann 1986, 208. ↩